America's Millennium.

Washington was er helemaal klaar voor. Eindelijk zou ze New York verslaan in het feestvieren. Het $ 13 miljoen kostende programma, bestaande uit een 2 dagen durend "Ultiem Straat festival" en met op oudejaarsavond zelf het "Millennium Gala" in en om het Lincoln Memorial, zou de Washingtonians en alle andere Amerikanen en toeristen die de moeite hadden genomen om naar de hoofdstad te komen, op gepaste, uitbundige wijze het nieuwe Millennium invoeren. Een feest "van het volk, door het volk en voor het volk".

Na het lezen van alle superlatieven waren wij dan ook helemaal in de stemming en gingen vrolijk op pad aan het begin van de middag van de laatste dag van de eeuw. In de metro zagen we de eerste 2000 brillen en hoeden. Uitstappend op Federal Triangle de eersten van vele politieagenten die ons veilig door de festiviteiten zouden helpen. Zonder terroristische aanslagen, aldus krant en tv. Bewaking was op z'n scherpst; "Yellow Alert". Op het geluid van de muziek af vonden we in 12th street het eerste straatpodium, met een groot scherm erachter zodat de activiteiten op het podium goed te volgen waren. Aangezien het net de wisseling van de wacht was tussen twee voorstellingen door vervolgden we onze weg naar Constitution Avenue dat voor de gelegenheid over de lengte van 4 woonblokken was afgezet. Veel kinderen met enorme grote toeters deden er hun best om een soort alpenhoorn geluid te produceren, passend om de slechte geesten van het oude jaar weg te jagen en de lucht te klaren voor de zuiveren geesten van het nieuwe millennium.

Het was prachtig weer, de zon scheen volop en er waren er dan ook heel wat die de jassen thuis hadden gelaten. De vier grote slecht-weer-tenten die neer waren gezet bleven helaas, op de ingangen na, hermetisch dicht. Het contrast was dan ook wel erg groot als je vanuit de stralende zon naar binnen liep waar je, via allerlei eetstands, bij de andere podia kon komen om jazz, folk, salsa, of gospel te horen. Daar waar de muziek goed was, was het onder de tentzeilen niet te harden met al die mensen als haringen in een ton en de doordringende geur van hotdogs, soep, loempia's en andere etenswaren . We waren dan ook al weer snel buiten. Van een joelende, uitbundige koninginnedag sfeer was niets te bekennen. Men liep rustig van tent naar tent al etend en drinkend. Liet zich voorlichten over diëten, de moderne media en bekeek tentoonstellingen van heden, verleden en toekomst. Van swingend de straat over had duidelijk niemand gehoord. In het zonnetje luisterden we naar het optreden van een Afro-Amerikaanse band op het enige openlucht podium van 12th Street. Tegen vijven besloten we dat het misschien toch leuker zou zijn om op tv te zien hoe of de rest van de wereld het eraf bracht en hoe men in de "Party Headquarters of Europe" (zoals Amsterdam door de tv werd genoemd) het millennium inging. Gauw de metro in en terug naar huis.

TV aan "et voila; la Bloemen" in vol ornaat op het scherm. Patijn ook nog even om als burgemeester mee te delen hoe blij hij was dat ook Amsterdam wereldwijd kon laten zien hoe men 2000 inging. Daar leek werkelijk geen mens stil te staan en Jan en Alleman de pan uit te swingen. Hetzelfde in London, Parijs, Berlijn en al die andere hoofdsteden die op het punt stonden 1999 af te sluiten. Nadat we de Eiffeltoren op haar mooist hadden gezien, Amsterdammers elkaar om de hals zagen vallen en de Koning van Zweden werkelijk een glas alcohol zagen heffen op 2000 (dit in grote tegenstelling tot het verbod alcohol te drinken op straat in Washington) bedachten we dat het Millennium Gala op de Mall minstens zo goed zou moeten zijn met de aangekondigde 500 dansers, zangers en musici. Met als grote attractie Will Smith, 'Stomp' en Tom Jones. De laatste had in de krant beweerd dat Washington "The place to be" was!

De voorbereidingen van het Millennium festijn waren we met de kinderen, die voor de feestdagen overkwamen) twee dagen eerder al wezen bekijken. Er was een enorm podium voor het Lincoln Memorial gebouwd en er werden grote beeldschermen aan weerszijden van de Reflecting Pool neergezet. Toen stonden overal al camera's opgesteld waar vrijelijk om heen gelopen kon worden. Erik ontdekte een camera die beelden van de Mall op het meest prominente scherm, direct naast het Lincoln Memorial projecteerde. Hij ging ervoor staan, gooide zijn armen in de lucht en alle bezoekers aanwezig op de trappen voor het memorial zagen onze grijnzende krullenbol uitbundig wezen. Ik heb het vast kunnen leggen, waarop iedereen die truc uit wilde proberen. Vaders hielden kinderen voor de camera, jonge paartjes gaven er elkaar een kus en er werd zelfs een hond voor gesleept. Er ontstond een hele rij en het was lachen, gieren en brullen geblazen. Een uitstekende sfeer waarin alle rassen en volken, want er waren wat toeristen, met elkaar toen al feestend het Millennium in leken te willen gaan. Het jaartal 1999 hing er ook al op immense steigers aan de voet van het Washington Memorial aan het einde van de Reflecting Pool. (De vijver die ook voorkomt in de film Forest Gump, als deze zijn speech - eveneens op de trappen van het Lincoln Memorial - staat te houden voor duizenden anti-Vietnam demonstranten en waar zijn vriendinnetje door heen komt waden als ze hem daar op het podium herkent.)

Volgens het programma voor de wisseling van de eeuw zou er vanaf 10 uur 's avonds muziek en dans zijn, dat door 600.000 aanwezigen in het park rondom de pool via de beeldchermen gevolgd kon worden. Tien seconden voor middernacht zou Bill Clinton op een knop duwen, waardoor vanaf het Lincoln Memorial over de hele lengte van de Reflecting Pool (700 m) vuurwerk zou racen, dat het 165 m hoge Washing Memorial in lichter laaien zou zetten en op het moment suprème het jaartal 2000 zou doen ontsteken aan de voet van deze obelisk met daarna een pyrotechnisch festival dat zijn weerga niet zou kennen. Na alle schitterende beelden van alle festiviteiten over de hele wereld gezien te hebben werd het dus voor ons ook hoog tijd om America's Mellennium te gaan vieren. Gewapend met extra sokken en lange onderbroeken tegen de nachtelijke kou in de speeltuin van de natie, de Mall, begaven we ons dus wederom op weg.

De metro was dit keer vol met mensen of in avondkleding, of warm en stevig ingepakt. Met velen liepen we richting Mall en daar vielen onze monden open in verbazing. Rondom dat gedeelte van de Mall waar het feest zou plaats vinden, zo'n 2 x 1 km, was een hekje gebouwd van dunne houten latjes, aan elkaar verbonden met ijzeren draadjes. In dit hekje bleken vier ingangen te zijn. Om het geheel stonden dubbeldikke rijen met mensen om door die 4 ingangen te komen. Op de hoek vlak bij ons stond een groot bord waarop in flikkerende letters "every person and package is subject to search". We moesten allemaal (600.000 werden verwacht) één voor één door een metaal detector omdat de geachte heer Bill Clinton ons met zijn aanwezigheid vereerde vanavond. Al sputterend over zoveel overdrijving gingen ook wij in de rij staan en kwamen o.a. achter twee heren die helemaal uit South Carolina (7 uur rijden) gekomen waren voor dit Millennium Gala.

Iedereen sloot keurig aan, wel met blikken van stomme verbazing, maar men ging zo'n uur voor aanvang van het feest, keurig in de rij staan. Onze Nederlandse geest verbaasde zich over de gelatenheid waarmee men dit lot onderging en waarmee een feeststemming natuurlijk wel in de kiem gesmoord werd. Politie te paard, op motoren en in auto's hield ons allemaal aan deze kant van het hekje in de gaten. De sfeer bleef positief, maar, afgezien van de vrolijke hoeden, lichtgevende kransen en uitbundige tiara's op de verschillende hoofden, weinig festief. Anton, verbijsterd over zo veel duffe civielheid zette een "wave" in en dat zorgde een tijdje voor de nodige hilariteit en activiteit, maar niet lang. Op mijn vraag aan de heren uit South Carolina waarom zo gelaten over zoiets ongelooflijks als een hekje van niks, waar 600.000 mensen voor blijven wachten terwijl je er maar tegenaan hoefde te duwen en iedereen kon de Mall op, kreeg ik zeer verbaasde blikken; "But can't you see all the security behind there? Zeker tussen de bomen in het park gingen enkele agenten heen en weer, maar als je met z'n allen tegelijk over het hekje zou stappen zou niemand ons toch tegen houden?" Niet dat ik ze wilde overtuigen om zoiets te doen, "be in Rome and do as the Romans" blijft m'n devies, maar begrijpen deden noch ik, noch de kinderen het. De heren uit South Carolina waren ook diep teleurgesteld over deze maatregelen maar bleven mensen die ertussen wilden kruipen erop wijzen dat ze toch echt achteraan moesten sluiten. Waar achteraan was konden we al niet meer zien. Over de eerste 200 m deden we zo'n 20 minuten. Over de volgende 50 m een half uur. De rijen werden nog dikker en men sloot zich toch hoe langer hoe minder achteraan. Na een uur moesten we nog één keer dezelfde afstand in de rij staan die we al afgelegd hadden en het feest kon over enkele minuten beginnen. Men bleef vriendelijk en beleefd, maar irritatie groeide over de gastvrijheid voor dit gala.

Om precies tien uur galmde de stem van Will Smith over de bomen heen. Enkele minuten later zagen en hoorden we het hekje ver achter ons tegen de vlakte geduwd worden en enkele seconden later begon men ook op onze hoogte te duwen, onder leiding van een moeder met kind op de arm, en riepen onze kinderen; "Yes, eindelijk een einde aan deze stupiditeit. Kom op, allemaal elkaar een hand geven, vast blijven houden en mee, over dat hek". Fred meende nog op te moeten merken dat dit niet de juiste, verantwoorde manier was, waarop hij de vraag kreeg; "Papa, waar is je revolutionaire, zestiger jaren geest gebleven? Vooruit Che Guevara, rennen!" En daar gingen we met z'n zessen, hand in hand rennend tussen de bomen, met duizenden anderen, richting de Reflecting Pool waar we Will Smith konden horen. Even later stonden we op een heuvel er vlak bij en zagen de enorme menigte.

Toen werd ook duidelijk dat eigenlijk alleen diegenen die een uitnodiging hadden gekregen van het Witte Huis en direct op en om het podium zaten, werkelijk in staat waren om te zien en te horen wat er allemaal gebeurde. Er waren veel te weinig beeldschermen en het geluid was van bitter slechte kwaliteit. Datgene wat we van de muziek hoorden werd ook nog eens afgewisseld door speeches van Senatoren die meenden nog een politiek statement te moeten maken. Een beter beeld van het enorme verschil tussen "de happy few" en het gewone volk had niet gegeven kunnen worden. En ook het disrespect van de eersten voor de laatsten. Niks feest "voor" het volk. Het was heel duidelijk dat het volk er enkel en alleen maar was opdat de Happy Few zich belangrijk kon voelen. Tijdens de onverstaanbare speech van Clinton, die te lang duurde waardoor het Millennium tientallen seconden te laat van start ging, en waarin hij de woorden van Abraham Lincoln "Van het volk, door het volk en voor het volk" aangehaald schijnt te hebben, werd het even een echt uitbundig feest. Er maakte zich iemand uit de menigte los, kleedde zich uit en stapte poedelnaakt de Reflecting Pool in en begon te zwemmen. Juichend werd hij aan de overkant ontvangen, waar hij zijn naaktheid nogmaals op de kant demonstreerde en weer de pool in dook om terug te zwemmen. Ondertussen stonden wij ons af te vragen wat er met die kabels gebeurd was in het midden van de vijver, die er voor moesten zorgen dat wanneer Clinton op de knop duwde het Washigton Memorial haar superlatieve pyrotechnische verlichting zou krijgen. De man had er duidelijk moeite mee gehad om er over heen te komen.

Gelukkig viel dat mee want toen het eindelijk een maal zo ver was raceten er vuurfonteinen over de hele lengte van de vijver, werd het Washington Memorial door een waterval van vuurwerk verlicht, spoten er aan weerszijden vuurbalsterren de lucht in en zagen we het jaartal 2000 even oplichten. Twee minuten duurde het geheel en toen………. niets! Helemaal niets! Nadat iedereen klaar was met het zoenen van elkaar's naasten viel er een dreigende stilte over de Mall en stond men in stomme verbazing naar elkaar te kijken. Een van de Fransen naast ons, waar we ons de hele tijd kostelijk mee vermaakt hadden vanwege hun niet te evenaren kunst om chauvinisme te demonstreren over zo veel slecht organisatietalent bij het feest van de eeuw, wist het prima onder woorden te brengen. Ze bleef maar stamelen; "Je rève,…….. c'est pas vrai,…….. c'est tout? (Ik droom,……. dit kan niet waar zijn,….. is dit alles……?") We lagen allemaal in een deuk. Een ander gooide haar armen de lucht in en riep; "Wij waren er, op het slechtste feest van de eeuw, in Washington DC" en bleef dit staan roepen (in het Frans) en dansen daar op die heuvel terwijl het volk afdroop. Het Washington Memorial was helemaal donker geworden en ineens zagen we in de obelisk een lichtje omhoog gaan. "De lift", riepen we, "iemand met een aansteker om de stekker weer in het stopcontact te doen". We hadden het nog niet gezegd of in  drie en een halve laag ging het licht weer branden. Luid gejoel, nog 90% te gaan!

Het park liep leeg en wij konden dus naar voren en zagen op de toen wat meer zichtbare schermen dat het feest op het podium door ging. "Stomp" gaf een staaltje van hun ritmisch dansen weg. We baanden onze weg tussen de lege flessen en behoorlijk wat dronken mensen (die blijkbaar niet gehoord hadden dat het verboden was om op straat alcohol te nuttigen) door nog verder naar voren en ineens hoorden en zagen we Tom Jones zingen; "Wait for the Midnight hour" en even later begon er een vuurwerk achter het Lincoln Memorial op de Potomac. De mensen die nu helemaal vooraan stonden zagen daar weer niets van want dat gebouw stond er nu hoog en breed voor…….